جراحی کیست گانگلیون

جراحی کیست گانگلیون هنگامی که فرد توده ای را در مچ دست خود مشاهده می کند کاربرد دارد .  کیست گانگلیون کیست خوش خیمی است که با مفصل ، لیگامان یا تاندون رابطه دارد . این کیست حاوی ماده ژلاتینی است و از طریق مفصل و به کمک یک مجرای پیچ در پیچ یا ساقه که به صورت یک دریچه یک طرفه عمل می کند پر می شود . شایع ترین محل کیست گانگلیون پشت مچ دست است .این کیست بیشتر در زنان و در سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی شایع است و از بارز ترین علامت آن می توان به برجستگی مچ دست و درد اشاره کرد .

جراحی کیست گانگلیون مچ دست

 در صورت مشاهده کیست گانگلیون نگران نباشید زیرا این کیست دلیل بر سرطان یا بیماری خاصی نیست . با جراحی کیست گانگلیون توسط یک پزشک پوست می توانید آن را بردارید و اگر توسط پزشک خوب انجام شود احتمال عود کیست بسیار پایین و کمتر از ۵ درصد است . در گذشته برای درمان کیست گانگلیون از روش های خانگی مانند ضماد تخم پرندگان ، گرم کردن یا سرکه استفاده می شد اما امروزه با جراحی کیست گانگلیون دیگر این روش ها توصیه نمی شود زیرا نه تنها احتمال عود با این روش ها وجود دارد بلکه آسیب دیدگی را نیز بیشتر می کنند .

برای تشخیص  و درمان کیست گانگلیون می توان مایع کیست را با سرنگ کشید اما متأسفانه احتمال عود کیست بعد از کشیدن مایع درون آن بالا است به این روش درمانی آسپیراسیون کیست می گویند . استفاده از داروهای ضد التهاب می تواند در کنترل درد مفید باشد ولی باعث بهبودی آن نمی شود . اگر  درد زیادی احساس می کنید می توانید از مچ بند های میله دار استفاده کنید .

علائم کیست گانگلیون

اگر قصد جراحی کیست گانگلیون دارید باید با نحوه  تشخیص و علائم آن آشنا شوید . تشخیص کیست گانگلیون معمولا راحت است ونیاز به اقدام خاصی ندارد . در صورتی که درد مبهمی در قسمت مچ دست احساس کردید  احتمالا کیست گانگلیون در آورده اید .اگر احساس درد دارید اما توده یا برآمدگی ندیدید برای تشخیص بهتر کیست های عمقی می توانید ام آر آی انجام دهید . از مهم ترین علائم کیست گانگلیون می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• افزایش درد هنگام فعالیت یا حرکت دادن مفصل
• تورم گاه به گاه
• ایجاد برآمدگی
• اگر کیست به یک تاندون وصل باشد و یا بر روی یک عصب یا تاندون فشار وارد کند فرد با احساس خارش ، ضعف یا بی حسی روبرو می شود
• کیست مچ دست در برخی موارد سرعت رشد بالایی دارد اما گاهی اوقات  ممکن است ناپدید شود یا اندازه آن کاهش یابد که بعد از مدتی دوباره بروز خواهد کرد

انواع کیست گانگلیون

کیست گانگلیون را به سه دسته می توان تقسیم بندی کرد : کیست پشت دست ، کیست کف دست ، کیست انگشت دست . در ادامه هر کدام از این کیست ها را شرح خواهیم داد :

کیست پشت دست

همان طور که در ابتدا گفته شد شایع ترین کیست گانگلیون این نوع کیست است .  کیست پشت دست بیشتر در خانم های جوان و افرادی که به سستی مفاصل مبتلا هستند دیده می شود . کیست پشت دست باعث  ناراحتی فرد هنگام خم کردن دست رو به عقب یا انجام حرکات ورزشی مانند شنا می شود .

کیست مچ دست

دومین محل شایع کیست گانگلیون در ناحیه کف ساعد نزدیک به مچ است .این کیست بیشتر در افراد میان سال  دیده می شود .کیست گانگلیون با فرسایش در قاعده‌ انگشت شست و برخی دیگر از مفاصل مچ مرتبط بوده و در برخی از موارد با درد همراه است. برای علت به وجود آمدن کیست مچ دست نمی توان یک دلیل مشخص بیان کرد اما بر اساس یک نظریه ، آسیب دیدگی (تروما) باعث متلاشی شدن و از بین رفتن بافت مفصل می شود و کیست های کوچکی شکل می گیرد .

پس از مدتی این کیست های کوچک به توده بزرگتر و آشکار تری می پیوندد . محتمل ترین نظریه این است که ابتدا شکافی در کپسول مفصل یا غلاف تاندون ایجاد می شود سپس بافت مفصل از آن جا خارج می شود . کیست مچ دست معمولا نرم و ثابت است و قطر آن بین یک تا سه سانتی متر است . از دلایل کلی کیست مچ دست می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• تجمع مایع سینوویال در بین مفاصل
• فشار یا آسیب به مفاصل مچ دست
• فعالیت های شدید دست مانند ژیمناستیک
• نقوص ساختاری دربافت های مفاصل

پزشک پوست معمولا هنگام درآمدن کیست مچ دست به صورت محافظه کارانه عمل می کند . یعنی  در صورتی که کیست علائم آزار دهنده ای نداشته باشد هیچ اقدام خاصی انجام نمی دهند تا وضعیت کیست بررسی شود . گاهی اوقات کیست خود به خود از بین می رود .در صورتی که کیست خود به خود از بین نرفت  ، عملکرد مچ دست مختل شد و هیچ کدام از اقدام های بالا مؤثر نبود فرد باید اقدام به جراحی کیست گانگلیون کند .

کیست زیر انگشت

کیست زیرانگشت معمولا در قاعده انگشت و در محل اتصال آن به کف دست ایجاد می شود . این کیست باعث می شود فرد هنگام گرفتن اجسام  مانند فرمان خودرو با مشکل مواجه شود . علاوه بر آن کیست گانگلیون زیر انگشت باعث گرفتگی در انگشت می شود .

این نوع از کیست دست معمولاً در قاعده‌ انگشت در محل اتصال آن به کف دست ایجاد می‌شود و گرفتن اجسام مانند فرمان خودرو را با مشکل مواجه می‌کند، این کیست ممکن است باعث ایجاد گرفتگی در انگشت شود.

کیست مخاطی

کیست گانگلیون در عقب ناخن و در محل آخرین مفصل انگشت ایجاد می‌شود. فرسایش مفاصل علت ایجاد این نوع کیست نیز هست، این نوع از کیست نیز حاوی مواد ژل‌مانند است.

مراقبت های بعد از درمان کیست گانگلیون

• پس از تخلیه مایع کیست در اولین فرصت ممکن پس از جراحی کیست گانگلیون مفصل را حرکت دهید
• ۷ تا ۱۰ روز پس از جراحی مفصل را با پوشش سختی ببندید تا حرکت نکند
• سعی کنید پس از اتمام درمان مفصل را زود به کار گیرید زیرا بستن مچ دست به مدت طولانی  به مفصل آسیب می زند
• درصورت تشخیص پزشک پوست پس از جراحی تحت درمان فیزیوتراپی قرار بگیرید

دکتر مهریار زرین جویی از جراحین پوست در اصفهان است که فادر به درمان  کیست های مختلف از جمله جراحی کیست سباسه و گانگلیون می باشد . با مراجعه به مطب می توانید کیست گانگلیون خود را درمان و جراحی کنید .